Leenstelsel zou zomaar tot hogere hypotheken kunnen leiden

Hoewel de gemiddelde studieschuld acht duizend euro hoger wordt, kan er toch een drie duizend euro hogere hypotheek worden afgesloten.

Gister en vandaag kon je op twitter lezen hoe heel Nederland zich zorgen maakte om de jonge generatie studenten. Zij krijgen dankzij het akkoord over het leenstelsel voortaan geen studiebeurs meer, maar moeten gaan lenen. En dat vinden wij erg. Nou ja, vooral dat ze dan geen hypotheek meer zouden kunnen krijgen, want dan hebben ‘wij’ er ook last van. En dat kan niet de bedoeling zijn. Het is een beetje vergelijkbare verontwaardiging als over de verhoging van het woningforfait ten gevolge van de huurverhogingen wat mij betreft.

Los daarvan was ook voor mij (uiteraard) de eerste reflex dat dit invloed gaat hebben op de woningmarkt. Immers was ooit de stelregel dat je de maximale hypotheek moet verlagen met ongeveer 3,5 keer de studieschuld. Dit was echter gebaseerd op een berekening met rentetarieven die voor consumptief krediet gelden. De maandelijkse last van de studieschuld kwamen in die berekening op zo’n 2% uit van de totale lening.

Sinds april vorig jaar is dit bijgesteld, de maandlast wordt nu bepaald op zo’n 0,75% van de lening. Dat betekent dat je sindsdien ongeveer 1,5 maal de studielening van de maximale hypotheeksom af moet trekken. Een gemiddelde studieschuld is op dit moment bij afstuderen zo’n 14.500 euro, waardoor de afstudeerder dus zo’n 20.000 minder hypotheek kan krijgen. Overigens gaat die stelregel uit van een betaaltermijn korter dan de toegestane 15 jaar, waarom is mij niet geheel duidelijk.

Nieuwe situatie

Het CPB gaat er in haar berekeningen vanuit dat onder het nieuwe leenstelsel de studieschuld zo’n 21.000 a 24.000 bedragen, wat mij een voorzichtige schatting lijkt. In het nieuwe plan is echter opgenomen dat studenten 35 jaar mogen doen over de aflossing van hun schulden. Bij het huidige rentepercentage van 0,81% (lager indien u 40+ bent) zou dat bij een annuïtaire aflossing leiden tot een maandlast van ongeveer 0,27% van de studieschuld.

In bovenstaande tabel zie je het resultaat. Men is er naar alle waarschijnlijkheid in geslaagd om nog meer toekomstige inkomsten naar het heden te halen, en daarbij jongeren zélfs in staat te stellen nog extra te lenen voor een huis. Daarmee blijft het deel van het electoraat dat geraakt wordt door deze wijziging beperkt en is er weer een stukje lastenverzwaring bij jongeren terecht gekomen voor een opleiding die al niet niet meer ‘extra’ is, maar bittere noodzaak om aan werk te komen. Chapeau.